Szukasz zdrowych alternatyw dla olejów i tłuszczów kuchennych? Wypróbuj oleje roślinne. Są pełne dobrych tłuszczów i różnorodnych smaków.
Jakie są rodzaje olejów jadalnych?
Jeśli chodzi o oleje spożywcze w naszej codziennej diecie to istnieją dwie główne kategorie olejów jadalnych: roślinne i zwierzęce. Oleje roślinne pochodzą z różnych źródeł, np. olej z orzechów, olej z nasion, owoców i warzyw, podczas gdy oleje pochodzenia zwierzęcego pochodzą z mięsa lub produktów mlecznych.
Niektóre ciekawe oleje roślinne to oliwa z oliwek, olej kokosowy, olej z awokado, olej słonecznikowy i olej sezamowy. Każdy rodzaj ma swój unikalny profil smakowy, który może wzbogacić potrawy na różne sposoby.
Tłuszcze zwierzęce, takie jak smalec czy masło, były kiedyś szeroko stosowane w kuchni, ale od tego czasu zostają stopniowo wypierane przez tłuszcze roślinne, głównie ze względu na problemy zdrowotne związane z wysokim poziomem cholesterolu i tłuszczów nasyconych. Aktualnie jest rosnąca tendencja do stosowania do gotowania większej ilości olejów roślinnych ze względu na ich liczne zyski zdrowotne. Nie patrząc, że dostarczają potrzebnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, dają przeciwutleniacze, które pomagają chronić przed chorobami.
Tłuszcze roślinne czy zwierzęce?
Ludzie często zastanawiają się, czy powinni spożywać tłuszcze pochodzenia roślinnego, czy zwierzęcego. Tłuszcz zwierzęcy jest najczęściej stały w temperaturze pokojowej i spożywany w postaci mięsa, masła, sera lub śmietany. Jednak tłuszcze pochodzenia roślinnego są płynne w temperaturze pokojowej i występują w olejach, np. oliwa z oliwek, olej kokosowy lub olej z awokado.
Podczas gdy tłuszcz zwierzęcy ma tłuszcze nasycone i trans, które podnoszą poziom cholesterolu i zwiększają ryzyko chorób serca, tłuszcze pochodzenia roślinnego mają nienasycone kwasy tłuszczowe, które obniżają poziom cholesterolu i zmniejszają stany zapalne w organizmie. Wybranie diety opartej głównie na roślinach z umiarkowaną ilością zdrowych produktów pochodzenia zwierzęcego, np. ryby, może zapewnić zyski dla zrównoważonego rozwoju również dla zdrowiai dla środowiska.
Jakie są rodzaje olejów roślinnych?
Oleje roślinne mają prozdrowotne właściwości i są jednym z najlepszych źródeł zdrowych tłuszczów i składników odżywczych. Wyróżnia się wiele wielu rodzajów olejów, każdy o innej konsystencji, smaku i właściwościach. Jednak wszystkie mają coś wspólnego – pochodzą z nasion lub owoców roślin. Pierwszym i bardzo ciekawym rodzajem oleju jest oliwa z oliwek. Jest ona bogata w kwasy omega-3, omega-9 i antyoksydanty oraz pomaga obniżać poziom cholesterolu we krwi.
Innym ciekawym rodzajem jest olej z pestek winogron, który także ma dużo przeciwutleniaczy oraz witaminę E.
Innymi przykładami są:
- Olej arganowy, który ma silne właściwości przeciwzapalne
- Olej sezamowy, który może pomóc w poprawie stanu skóry na skutek wysokiej zawartości cynku
- Olej kokosowy – daje potrawom wyjątkowego aromatu, a także ma korzystny wpływ na układ trawienny
Wszystkie te oleje są dostępne w sklepach spożywczych czy supermarketach. Jakkolwiek od tego, jaki wybierzemy do swojej kuchni potrzebujemy pamiętać o ich jakości i pochodzeniu. Wybierajmy zawsze naturalne i ekologiczne produkty, aby czerpać pełnię zyski zdrowotnych płynących z ich stosowania.
Olej z wiesiołka
Olej z wiesiołka jest jednym z najcenniejszych olejów roślinnych, bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych. Współczynnik omega-6 do omega-3 wynosi 10:1, co sprawia, że ten olej jest szczególnie korzystny dla naszego zdrowia.
Olej z wiesiołka ma wiele właściwości prozdrowotnych. Ma fitohormony, które wpływają na poprawę hormonalnego równowagi organizmu oraz łagodzą objawy menopauzy i PMS-u u kobiet. Również olej ten pomaga w profilaktyce i leczeniu chorób skóry np. egzema czy łuszczyca.
Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym, olej z wiesiołka może także pomóc w walce ze stanami zapalnymi organizmu oraz wzmacniać układ odpornościowy. Olej ten ma także kwasy gamma-linolenowe (GLA), które mają pozytywny wpływ na funkcjonowanie mózgu i serca.
Olej z wiesiołka ma wszechstronne zastosowanie także zastosowanie w kosmetyce. Możemy go stosować również doustniei miejscowo na skórę. Można go dodawać do sałatek czy soków jako naturalne suplementy diety lub używać prosto na skórę jako balsam nawilżający.
Olej ze słonecznika
Olej ze słonecznika to jeden z dość znanych olejów roślinnych, który jest powszechnie stosowany w kuchni oraz kosmetyce. Jest on pozyskiwany z nasion słonecznika i wyróżnia się dużą zawartością witamin oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych. Z pomocą właściwościom przeciwutleniającym olej ze słonecznika pomaga zapobiegać chorobom serca. Jego częste spożywanie może wpłynąć na lepszą kondycję skóry i włosów. Jest świetnym wyborem do smażenia i pieczenia na skutek wysokiej temperaturze dymienia. Można go także wykorzystać jako dodatek do sałatek czy marynat. W kosmetyce olej ze słonecznika znajduje zastosowanie jako naturalny nawilżacz dla skóry oraz regenerator włosów.
Olej lniany
Olej z nasion lnu jest jednym z najzdrowszych olejów roślinnych, bogatym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3. Właściwości zdrowotne tego oleju są nieocenione dla naszego organizmu.
Olej lniany ma działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne, co pomaga w ochronie przed chorobami serca oraz zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory. Z pomocą obecności lignanów, substancji fitochemicznych, może także korzystnie wpływać na układ hormonalny. Można używać go do smażenia lub pieczenia potraw, ponieważ ma wysoką temperaturę wrzenia i stabilność termiczną.
Pamiętaj o pewnej ostrożności w stosowaniu go – ze względu na ilość kwasu alfa-linolenowego powinien być przechowywany w lodówce i spożyty jak najszybciej po otwarciu butelki.
Olej rzepakowy
Olej rzepakowy, podobnie jak olej kukurydziany jest jednym z dość znanych olejów roślinnych na rynku. Jest to olej wytwarzany z nasion rośliny rzepakowej, która jest uprawiana na całym świecie ze względu na swoją wydajność i łatwość hodowli.
Olej rzepakowy ma wiele właściwości zdrowotnych. Jest bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 oraz witaminę E, co sprawia, że jest skutecznym środkiem w walce z chorobami serca i cukrzycą. Jest także doskonałym źródłem antyoksydantów, które pomagają chronić organizm przed szkodliwymi wolnymi rodnikami. Olej rzepakowy może także pomóc obniżyć poziom cholesterolu we krwi oraz regulować ciśnienie krwi.
Olej kokosowy
Olej kokosowy jest jednym z dość znanych olejów roślinnych na rynku. Jest on uzyskiwany z miąższu orzecha kokosowego i wyróżnia się wysoką zawartością kwasu laurynowego, który ma silne właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze.
Olej kokosowy może być wykorzystywany w kuchni jako zdrowa alternatywa dla tradycyjnych tłuszczów. Można go używać do smażenia, pieczenia oraz jako dodatek do sałatek czy smoothie. Jednak to nie wszystko! Olej kokosowy ma także wiele celów kosmetycznych. Dzięki swoim właściwościom nawilżającym i odżywczym może pomóc w walce z suchą skórą oraz zmarszczkami. Możemy go stosować jako naturalny balsam do ciała lub włosów. Olejek eteryczny ze świeżej trawy cytrynowej doda mu przyjemnego zapachu.
Jaki olej jest najzdrowszy – na co zwracać uwagę przy kupowaniu olejów?
Jeśli chodzi o kupowanie zdrowych olejów roślinnych, należy pamiętać o kilku rzeczach. Przede wszystkim zawsze wybieraj oleje tłoczone na zimno lub oleje z pierwszego tłoczenia, ponieważ zachowują więcej składników odżywczych niż ich odpowiedniki poddane obróbce cieplnej.
Innym ważnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę, jest zawartość cennych kwasów tłuszczowych w oleju.
Istotne jest także zwrócenie uwagi na punkt dymienia oleju – temperaturę, w której zaczyna się on rozkładać i wytwarzać szkodliwe związki. Niektóre oleje należy spożywać wyłącznie na zimno. W kwestii metod gotowania w wysokich temperaturach, np. smażenie lub pieczenie, wybierz oleje o wyższym punkcie dymienia, takie jak olej kokosowy lub olej arachidowy.
Zawsze sprawdzaj etykietę pod kątem dodatków lub konserwantów, które mogą obniżyć jakość oleju. Czyste olejki roślinne nie potrzebują żadnych dodatkowych składników.
Jak stosować naturalne oleje roślinne w diecie?
Naturalne oleje roślinne to świetny dodatek do diety, który przyniesie wiele zyski dla naszego organizmu. Po pierwsze, należy wybierać oleje nierafinowane, aby zachować jak najwięcej wartości odżywczych i naturalnego smaku. Druga sprawa, trzeba pamiętać o ich właściwym przechowywaniu – w chłodnym miejscu i z dala od słońca.
Olej kokosowy można używać również na zimno i do smażenia lub pieczenia w temperaturze nieprzekraczającej 180 stopni Celsjusza. Jednak oleje takie jak rzepakowy czy słonecznikowy najlepiej sprawdzają się jako dodatek do potraw na zimno oraz jako składnik sałatek czy dressingów. Wreszcie, warto pamiętać o umiarze – choć naturalne oleje roślinne są zdrowe i pełnoodpowiednie.
